In deze chaotische tijden is het belangrijker dan ooit onze psyche beter te begrijpen. Partners, kinderen, opa’s, oma’s leven in deze coronatijd dichter op elkaar, in kleinere groepen. Onze houding en gedrag worden daardoor beïnvloed. Dan wordt het belangrijk dat we, in de jaren van de goede relatie, krediet naar elkaar hebben opgebouwd. Kredietverlening betekent dat eerdere liefdesuitingen, zoals zorg en aandacht voor elkaar, het ondersteunen van de ander, het goede doen in de relatie, de ander laten groeien, etc. leidt tot kredietopbouw. Met daarna de mogelijkheid iets niet goed te doen, een keer uit je slof te schieten, een keer op hoge toon iets zeggen, zonder dat dit gevolgen heeft voor de relatie. Het lijkt in onze moderne maatschappij dat we bij elkaar maar zeer weinig krediet opbouwen. Eerst wat voorbeelden om het begrip ‘kredietverlening’ meer helder te maken.
In de politiek maakt het niet uit wat je gedaan hebt, laten we het maar trackrecord noemen. Bij een fout vlieg je eruit, ongeacht je staat van dienst. Al meer dan 50 jaar heb ik een RABO bankrekening zonder ooit één probleem, maar ik kreeg geen bankrekening voor mijn nieuw opgerichte Stichting omdat ik….. fraude kan plegen met een Stichting. Ik heb dus in 50 jaar geen enkel ‘betrouwbaarheids-’ krediet opgebouwd.
En hoe is het in relaties? Ik zie om mij heen, in mijn gesprekken met anderen, dat de kredietverlening afneemt. Jarenlange liefde kan teniet gedaan worden door één misstap, één verkeerde beslissing, één fout keuzemoment. Het lijkt alsof we psychologisch consumeren in plaats van de liefde en aandacht te verzamelen als voedsel voor moeilijke tijden. Het lijkt alsof we in relaties vluchtiger worden, terwijl de verdiepende psychologische inzichten door duizenden organisaties, coaches en dienstverleners zoveel meer worden aangeboden en geconsumeerd. Alsof we verdiepende psychologische inzichten alleen gebruiken voor eigen verdieping maar de werkelijke relationele verdieping naar de ander toe niet meenemen. Niet alleen je eigen patronen, het eigen innerlijke, mag worden ontrafeld, maar ook de behoefte en menselijkheid van de partner en medemens hebben een bodem nodig in jezelf. Een bodem die gevuld mag worden met eerdere liefkozingen en ondersteuning.
Nu we zo dicht op elkaar leven is de kredietlijn naar elkaar en voor elkaar van wezenlijk belang. Want op die wijze kunnen we veel meer van elkaar verdragen omdat het kortstondig negatieve valt op het zachte kussen van eerder opgebouwd vertrouwen. Dat is geen ‘eelt op de ziel’ maar een verzoeningskussen in tijden van onbegrip tussen de partners. Waardoor het begrip ‘samenleven’ weer de betekenis krijgt die het verdient. Een mooie tijd met elkaar gewenst!
Eduard Baas, Centrum voor Belevingspsychologie.